Svör sem þú hefur skrifað
-
Svör
-
Hræddur um það.
10 metra fall í neðsta og brattasta hluta Einfarans (vinstra megin í fossinum) þegar ég var að klára fyrstu spönn. Ætlaði yfir einn íshnaus í viðbót hjó öxunum í kollin á hnausnum (ekki gott!) c.a. 50 cm á milli en nóg til að hálfur fermetri brotnaði og flaug með mér niður. Snéri ökla lítillega í fallinu þegar annar broddurinn rakst í. Lærdómurinn, lengra á milli axa og höggva þeim í grópir frekar en þar sem ísinn bungar.Þetta var mitt lóð Sissi … enda stendur efnið mér nærri.
Þú ert duglegur að draga fólk í dilka. En þeir sem gagnrýna verða líka að setja sig inn í þær aðstæður sem fjallgöngufólk er að glíma við að vetrum, en þær eru um margt frábrugðnar þeirri vetrarfjallamennsku sem þú ert að vísa í.
Undanfarin fimm ár má heita að nær mánaðarlega hafi ég gengið á fjöll með áhugasama Íslendinga sem eins og þú bendir á Sissi eru að átta sig á möguleikum fjallgangna að vetrarlagi. Þetta er áhugasamt fólk sem eins og gengur fer sínar eigin leiðir og finnur lausnir. Fyrir þennen hóp virðast hálkuvarnir vera ágæt lausn upp að ákveðnu marki en kúnstin er sú að þekkja takmörk þessa útbúnaðar, enda leysa hálkuvarnir ekki allan vanda. Ég er ekki í vafa um að helmingi fleiri væru búnir að slasa sig helmingi verr með því einfaldlega að renna á hausinn á svellbunkum á leið til fjalla eða í neðstu hlíðum þeirra þar sem engum (jafnvel ekki fullþjálfuðum björgunarsveitarmanni) ditti í hug að spenna á sig fullvaxna fjallabrodda.
En auðvitað eru alltaf einhverjir sem ganga of langt og leiðast út í aðstæður sem þeir ráða ekki við. Það myndu þeir líka gera á fullvöxnum fjallabroddum. Það á við um þá sem stunda fjallgöngur eins og aðra að þeir verða að læri á útbúnaðinn og ofmeta hann ekki. Hálkubroddar eiga við í sáralitlum halla þar sem aðeins er hætta á að hrasa en ekki á falli. Ef minnsta hætta er á alvarlegu falli þarf að koma til ísöxi og eftir aðstæðum alvöru broddar.
Gott dæmi um skynsamlega notkun heyrði ég hjá miklum fjallgöngumanni Leifi Hákonarsyni. En hann notar umræddar keðjur (hálkuvarnir) á leiðinni upp að Steini þar sem hann fer í alvöru fjallabrodda til að ganga upp á Þverfellshornið. Þannig er hann örugglega mun öruggari en þeir (e.t.v. flestir björgunarsveitarmenn sem annað hvort stunda fjallamennsku eða vetrarfjallamennsku) sem sennilega kjósa að ganga broddalausir á svellbunkum upp að Steini í útköllum nú eða með fullvaxna brodda undir hálf eða alstífum fjallaskónum og ekki bíð ég heldur í slysahættuna af því.
Með hverju ætlar þú að mæla?
Hvað snjóflóðin varðar er erfitt að bera gönguhópa saman við vélsleða-, fjallaskíða og fjallabrettafólk þótt þeir eigi það sameiginlegt að ferðast að vetrarlagi af því fjallgöngufólk reynir oftar en ekki að forðast snjó á ferðum sínum en velja frekar snjólétta hryggi eða brekkur þar sem steinar og melar standa upp úr. Að þessu sögðu tel ég mun árangursríkara að benda fjallgöngufólki sem langar að ganga til fjalla á veturna á að forðast alfarið allar 25-50° brattar snjóbrekkkur.
Þar fyrir utan þóttu mér ráðleggingar Safetravel í hefti sem gefið var út fyrir nokkrum misserum mjög gagnrýnivert og því hef ég varan á mér. Finn þetta hefti reyndar ekki núna og eins víst að það hafi verið fjarlægt.
bestu
Jón GautiBurt séð frá því hvað endar undir skónum (hálkuvarnir eða fullvaxnir 10-12 gadda broddar) er mikilvægast að fara ekki fram úr sér, heldur snúa við í tíma og áður en komið er í aðstæður sem búnaðurinn er ekki hannaður fyrir. Þannig eiga hálkuvarnir (keðjur eða annað) vel við í gönguferðum að vetrarlagi svo fremi ekki sé teflt á tæpasta vað þar sem fallhætta er fyrir hendi.
Þrátt fyrir gott framtak Landsbjargar hrasa hrasa ég um meðfylgjandi setn/málsgrein:
„Sé haldið til fjalla þarf alltaf að taka með snjóflóðaýli, skóflu og snjóflóðaleitarstöng. Gönguskór þurfa að vera góðir og vera svokallaðir hálfstífir skór svo hægt sé að festa á þá mannbrodda ef gangan leiðir menn á þær slóðir að notkun á þeim sé nauðsynleg.“… bæði vegna þess að fyrsta boðorðið um ýli, skóflu og stöng er óraunhæf krafa fyrir fólk þótt það haldi til fjalla að vetrarlagi og nær væri að upplýsa um hvernig forðast megi 25-50°brekkur og snjóþungar hlíðar.
Svo er það engin skylda að gönguskór séu hálfstífir fyrir nútíma brodda.Hvað varðar hras í fjallshlíðum veit ég að FÍ hefur haldið námskeið í kúnstum vetrarfjallamennsku (þ.e. notkun ísaxar og brodda) fyrir sitt göngufólk, en hvort slíkt námskeið er skylda gegn þátttöku í ferðunum veit ég ekki.
Áfram Slysbjörg
Jón GautiTakk fyrir þessa ábendingu Róbert.
Þetta er djúsí grein og flott umfjöllun og vönduð um mjög svo áhugavert efni.
Og fyrir þá sem eiga þetta eftir er þetta ekki aðeins grein um snjóflóð sem féll heldur og ekki síður hvernig leiðitamt fólk lét sannfærast um að hið augljósa (mikil snjóflóðahætta) væri sennilega bara alveg í lagi.
Undirstrikar eins og Skabbi kemur inn á mikilvægi gagnrýninnar hugsunar hvers og eins.
Jón GautiSæll Sævar Logi
Takk fyrir að deila reynslu þinni. Slíkt er ómetanlegt fyrir okkar litla samfélag fjallamanna.
Vona að þú náir þér að fullu þótt það taki eflaust sinn tíma.En að öðru. Veit einhver hér hvernig slysaskráningu óhappa í fjallendi er háttað.
Án þess að vita það reikna ég með að slysó flokki öll slys til fjalla sem frístundaslys en skyldi landsbjörg halda utan um þetta?
Spyr sá er ekki veit.
kv, Jón GautiTakk fyrir þetta hressandi innlegg Palli … gott hetjuband.
Við Leifur Örn, Óli Júl og Víðir Pé gerðum heldur endasleppta tilraun 2004 eða 5, ef ég man rétt, þar sem gríðarlegt fall, mikið hrun og hetjulegur flótti komu við sögu.
Fyrir vikið komust hlutaðeigendur á forsíður blaðanna … og allt.Þetta er góð spurning Árni minn. Það fer engin í skó heimamanna þegar kemur að míkróleiðarvali og ætti því að vera eðlilegt og sjálfsagt að ráðfæra sig við þá. En ætli það verði ekki haldin samráðsfundur þeirra sem komu að þessu mikla útkalli og niðurstaða hans „að hafa samband við heimamenn … sér í lagi Árna frá Stóru-Mörk… fyrir næstu leit“. Kannski verður niðurstaðan skrifuð á A4-blað. Tel þó litlar líkur á að nokkuð breytist… ekki fyrr en utanaðkomandi fagaðilar fara að taka einhvers konar „lögreglu“ skýrslur og kafa ofan í kjölinn á ástæðum og eðli. Reyndar held ég að þetta verði aðeins leyst með óháðri „Rannsóknanefnd óbyggðaslysa eða björgunarmála“ eða einhverju slíku líkt og tíðkast í umferðarslysum, sjó- og flugslysum. Þá komumst við kannski á næsta stig.
Einmitt Sissi … ísbændur … hljómar borðleggjandi hér á landi.
Nils Óskar ísráðunautur samtakana og Jón Smári bísbóndi.Mátti til að kíkja á Youtube og sá einhvern Thomas Schmi…rja sig þarna upp. Tek að ofan fyrir þér Valdi og er … flabbergasteraður!
kveðja til Spánar
Jón GautiSkilt þessari umræðu eru varhugaverðar tryggingar.
Var í Sauratindum á þriðjudaginn var og klifraði aðra boltuðu leiðina (þá sem er hægra megin). Klifrið var alger snilld í einu orði sagt en í fyrri megintryggingunni var uppskrift að klassískri dauðagildru þar sem sling hafði verið vafið í hring og svo settur á þá torkennilegur hnútur sem mér sýndist vera einfaldur fiskimanna hnútur.
Dauðagildra vegna þess að þessi uppsetning er betur þekkt sem American death triangle og að eini hnúturinn sem nota ætti á slinga/borða/tape er „borðahnútur“ (en. Water knot).
Vegna þessa og eins vegna aldurs og útlits slingsins setti ég prússikband í trygginguna en hafði slinginn til vara. Fyrir sigið batt ég hann svo upp á nýtt en hefði kannski betur fjarlægt hann.
Þessu er hér með komið á framfæri.
kv, Jón GautiSkilt þessari umræðu eru varhugaverðar tryggingar.
Var í Sauratindum á þriðjudaginn var og klifraði aðra boltuðu leiðina (þá sem er hægra megin). Klifrið var alger snilld í einu orði sagt en í fyrri megintryggingunni var uppskrift að klassískri dauðagildru þar sem sling hafði verið vafið í hring og svo settur á þá torkennilegur hnútur sem mér sýndist vera einfaldur fiskimanna hnútur.
Dauðagildra vegna þess að þessi uppsetning er betur þekkt sem American death triangle og að eini hnúturinn sem nota ætti á slinga/borða/tape er „borðahnútur“ (en. Water knot).
Vegna þessa og eins vegna aldurs og útlits slingsins setti ég prússikband í trygginguna en hafði slinginn til vara. Fyrir sigið batt ég hann svo upp á nýtt en hefði kannski betur fjarlægt hann.
Þessu er hér með komið á framfæri.
kv, Jón GautiÞetta er sláandi lesning Þórður sem ég vil þakka þér fyrir að deila með ÍSALP. Vona sannarlega að systir þín nái sér fljótt og að óhappið leggist ekki þungt á ykkur.
Ég hef löngum verið þeirrar skoðunar að sigið sé það hættulegasta sem við gerum í þessu brölti. Reyndar skil ég ekki alveg aðra málsgrein og spurningar vakna? Kom línan öll niður? Var/er karabínan uppi í akkerinu heil og á sínum stað? Hvernig var línan í túbunni?Án þess að þekkja málavöxtu nákvæmlega er tvennt sem slær mig. Þú bendir sjálfur á að hafa læsta karabínu á sigakkerinu uppi en hitt er að fylgjast með hverri hreyfingu byrjenda og treysta þeim ekki. Þá ættu byrjendur einnig að nota prússikhnút við sig til að temja sér góða siði strax frá upphafi.
Þótt slysin geri ekki boð á undan sér er ýmislegt hægt að gera til að forðast þau. Vissulega má sterklega mæla með námskeiðum ÍSALP og Íslenskra Fjallaleiðsögumanna eða Klifurhússins en samt sem áður er það eitt og sér ekki nóg því margt af því sem maður lærir ryðgar fljótt ef það er ekki notað reglulega.
Þakka þér enn og aftur fyrir að deila þessu… þú ert maður að meiri fyrir vikið.
Sjáumst á fjöllum / í klettum.
kv, Jón GautiGlæsilegt og hvetjandi.
Virkilega flott gert … þ.e. klifrið og myndbandið.
Takk fyrir að deila.
Jón GautiVar að opna þennan þráð í fyrsta skipti og reyndi að stauta mig í gegnum textann til að gera mér mynd af aðstæðum. Sú mynd var ekkert í líkingu við þá sem hér birtist á mynd Palla. Þetta er augljóslega aðeins fyrir fullhuga eða eins og Magnússon myndi orða það … „fullharðnaða karlmenn!“ Sjálfum finnst mér Páll gæla full djarflega við fífldyrfskuna þar sem hann stendur. Og ég sem held því stundum fram að ekki séu til ungir góðir fjallamenn. Það er greinilega al rangt því þeir virðast ekkert batna með aldrinum;-)
Gott þið hélduð tórunni.
jgjÞetta kalla ég tillitsemi sem vonandi endist þótt okkar litla klifursamfélag eigi eftir að vaxa eitthvað um ókomin ár. Andstæðan við þetta væri væntanlega nokkur dæmi um leiðsögumenn (með kúnna) í Ölpunum, sem sumir þekkja af tómum leiðindum, frekju og yfirgangi, hvort sem þeir mæta fyrstir og eru lengi að klifra eða síðastir og vilja verða fyrstir.
En ég er ekki á því að akstursvegalengd eða löng aðkoma að leiðum komi þessu beint við því hið sama mætti mín vegna gjarnan gilda um aðrar leiðir, stutt eða langt í burtu (þar með talið Sólheimajökul), þ.e. að samfélagið viti hvar til stendur að klifra (halda námskeið) í atvinnuskyni. Að minnsta kosti þar sem hætta er á „árekstrum“ eins og Ívar bendir á og varar við.
Án þess að láta vita gilti náttúrlega fyrstur kemur fyrstur fær vænti ég, eins og ávallt, en það gæti þýtt að einhver þyrfti að snúa við með sárt ennið en það sýnist mér Ívar vilja forðast.Ég trúi því a.m.k. að ísalpfélagar hafi skilning á því að verið sé að breiða út fagnaðarerindið og stækka hópinn.
kv, jgjGóð tilraun. Er þó frekar vondaufur um að Lyngbergi (já það heitir það!) verði raskað fyrir jafn fánýtta hreyfingu og klettabröllt.
Væri ekki nær að setja nokkra svona sveppi (sjá tengil) með perlumöl undir eins og nágranar okkar í Malmö hafa gert … rétt við „Turning Torso“.
Ég hef lengi séð fyrir mér svona garð… hjólabretta og klifurgarð ýmist ofan Nauthólsvíkur eða það sem væri kannski enn betra í Skerjafirði… þar sem Reykjavíkurborg er með geymslu… þar er stórt tún.http://picasaweb.google.com/jongauti/BrettagardurViBO01?feat=directlink
Geiri? Lattelepjandi lopalalli af lélegustu sort! Sést treglega með bakpoka. Einbeittur með afbrigðum og útsjónarsamari en hann er hár! Þjáist merkilega lítið af vægri ofvirkni sem hellist þó yfir hann í köstum. Á sér verndarengil sem fórnaði öllu til að hjálpa Geira en til þess hefur víst ekki komið.
Þegar ég renni yfir myndasafnið kemur í ljós að Geiri er hreyfður á flestum myndum … nema einni enda hangir hann þar allslaus (brodda- og axarlaus) í spotta ofan í sprungu!
Hér eru svo nokkrar myndir Árni minn til að skýra myndina.
Gott ef hann líkist þér ekki bæði til andans og lima!http://picasaweb.google.com/lh/photo/k1VR2rl3baWJ-Q8uz6zerg?feat=directlink
http://picasaweb.google.com/lh/photo/4hAnrNg70YKx9xl46hhaJQ?feat=directlink
http://picasaweb.google.com/lh/photo/9G2mrIMqhfCq2RKoJjdXng?feat=directlink
http://picasaweb.google.com/lh/photo/qj1cT9LvK67P9nE-gKWPPQ?feat=directlink
http://picasaweb.google.com/lh/photo/_A86sDiR1wxbtyTk3TBj1Q?feat=directlink
http://picasaweb.google.com/lh/photo/_A86sDiR1wxbtyTk3TBj1Q?feat=directlink
Glæsilegt drengir og til hamingju. Presturinn lýtur út fyrir að vera snilldarleið. Hér sitjum við Leifur grænir af … og borum í nefið! Þá er gott að geta yljað sér við svona lesningu.
kv, Jón GautiGlæsileg leið og til hamingju með nýtt hlutverk Viðar. Einhvern vegin tengir maður þessa tign sjálfkrafa við eftirlaunaaldurinn … hugsið ykkur hvað hægt verður að gera þá… ef maður bara fer varlega núna?
Annars skældumst við Leifur upp Orginalinn í Paradísarheimt í fylgd Steppó og Kalla. Álengdar (í Skorunni) voru svo Halldór og Ásgeir)
Setti nokkrar myndir frá þessum magnaða degi í logni, ís og sól.http://picasaweb.google.com/jongauti/IsklParadisarheimt?feat=directlinkGlæsilegar myndir Jökull. Fylgist spenntur með snjóalögum og byrja strax í kvöld að breikka skíðin fyrir hið norðlenska púður.
Góðar kveðjur í kotið.
Jón GautiVirkilega skemmtileg stemming í þessum myndum og augljóst að ég hef misst af miklu allt síðasta ár. Þakka öllum sem lögðu hönd á plóg við verkefnið og sér í lagi Gutta fyrir hans óeigingjörnu vinnu.
Hlakka mjög til að kíkja í Tindfjöll og kanna hvernig gangi að rifja upp gamlar og góðar stundir í þessu glæsilega húsi. Trúi því að gamall andi svífi enn yfir þrátt fyrir andlitslyftinguna.
kv, Jón Gauti
Og af því að ég missti svo illa af bæði vinnunni, „reisugilinu“ og flutningunum læt ég mig dreyma um sameiginlega ferð í sól, snjó og blíðu næsta vors þar sem gömlum brýnum og nýjum verður stefnt í Tindfjöll.
